Klassieke Albums Opnieuw Bezoeken: Bob Dylan's Highway 61 Revisited

2024 Auteur: Francis Oldridge | [email protected]. Laatst gewijzigd: 2023-12-16 20:41

Ik weet niet zeker of er in alle muziek een beter openingsnummer is dan in Bob Dylans Highway 61 Revisited. De plaat raast de poorten uit met 'Like Rolling Stone', een anthemisch stuk Amerikaan dat stevig in het dichte plakboek van de wereldmuziek is gegrift.

Meer klassieke albums opnieuw bezoeken

• Klassieke albums opnieuw bezoeken: Nebrask door Bruce Springsteen
• Klassieke albums opnieuw bezoeken: waarom Prince’s Purple Rain een instantklassieker was
• Klassieke albums opnieuw bezoeken: Dark Side of the Moon van Pink Floyd
• Klassieke albums opnieuw bezoeken: Head Hunters van Herbie Hancock is Heady Jazz for the Masses

Het nummer toont Dylans genialiteit als verteller en unieke podiumpresentatie. Hij was amper 24 jaar oud toen het samenkwam en het nummer blijft een literair meesterwerk. Muzikaal rijgt het galopperende gitaar met kerkachtige orgels in één grote build die niet uitademt totdat het nummer voorbij is.

Highway 61 Revisited was Dylans zesde studio-inspanning, uitgebracht in 1965. De naam verwijst naar het lange stuk asfalt dat zich uitstrekt van Dylans geboorteplaats Duluth helemaal tot aan de Mississippi Delta. Het is een passende titel voor een album dat is gebaseerd op talloze bluesmuzikanten uit de vele steden langs deze snelweg, vooral de zuidelijke stukken. De 1400 mijl lange snelweg volgt over het algemeen de beroemdste rivier van het land, de Mississippi.

De plaat kwam tot stand tijdens een fenomenaal deel van Dylans lange carrière als songwriter. Hij was in elkaar geslagen van een buitenlandse tour teruggekeerd en dreigde de muziek helemaal op te geven. Hij begon te schrijven als middel om ermee om te gaan en, zoals Dylan het beschrijft, was hij bezeten door een soort geest terwijl hij de regels naar 'Like Rolling Stone' krabbelde. Het proces herstelde zijn liefde voor het vak.

Aan de zijkant nog een interessante ontwikkeling: terwijl het album samenkwam in de studio, ging Dylan officieel elektrisch. Zijn iconische juli-set op het Newport Folk Festival zag hem volledig aansluiten, gaande van Guthrie-achtige akoestische troubadour tot rock-'n-roll-dichter. De scènes zijn nu beroemd, met fans die zijn grotere geluid uitschreeuwen en een angstaanjagend “Judas” schreeuwt naar de muzikant.

Er is geen slechte track op de plaat. "Tombstone Blues" onthult een scherpere Dylan, ondersteund door beukende drums en vuurspuwende gitaar. Dylans styling is hier bijna vrij, waarbij hij in zijn eigen tijd regel na memorabele regel laat vallen. "It Takes Lot to Laugh, It Takes Train to Cry" is blues op zijn best en komt uit als een achtertuinsessie van een band die al tientallen jaren samen speelt. Het haalt uit het beste van het brede Amerikaanse muzieklandschap, van pianosalons en wegrestaurants tot veranda's in het achterland.

"Ballad of Thin Man" is een soort van angstaanjagend protestlied waarvan velen denken dat het gaat over Dylans eigen roem en de corruptie die verbonden is aan zowel de middelmatige als de beroemdheid. Het is een aangrijpend, pianogestuurd nummer dat het hoofdpersonage in Mr. Jones volgt. Het speelt elke keer een beetje anders, maar over het algemeen heeft het nummer een uitgesproken gevoel van angst, alsof de hoofdrolspeler van het nummer verdwaald is in de veranderende wereld en hulpeloos probeert voorop te blijven.

Het is alsof de hoofdrolspeler van het nummer verdwaald is in de veranderende wereld en hulpeloos probeert voor te blijven.

Elders is "Queen Jane Ongeveer" bijna perfect in zijn onvolkomenheden, opgebouwd rond kleine onvolkomenheden als enigszins vals gitaren. Het is een geweldig nummer om met je oren te ontleden, waarbij je je eerst op individuele instrumenten concentreert, dan loslaat en de hele collage in je opnemen. Het titelnummer klinkt als een eerbetoon aan de vele blues-smeden die uit de Delt komen (interessant is dat er in dit nummer een diafluit wordt gespeeld, een instrument waarvan wordt gezegd dat het de studio is binnengekomen als iets dat altijd klinkt als iemand drugs gebruikt).

De finishing touch van de plaat, "Desolation Row", is geniaal. Het is het enige akoestische nummer op het album en functioneert bijna als een overlijdensbericht voor het oude Dylan-geluid. Het is ook prachtig geschreven werk dat elf boeiende minuten weet te duren. Dylan is hier ronduit onvermoeibaar en vertelt overal. Drukke gitaren houden het bij en jagen elk couplet na. Met een soort van magisch realisme weeft Dylan bijbelse figuren, historische namen en fictieve personages samen om plaatsen te beschrijven die misschien niet op de kaart bestaan, maar zeker in een of andere vorm in elke stad bestaan.

Het nummer raakt aan de absurditeit van het Amerika van de jaren zestig, met uitgesproken verwijzingen naar racisme en politieke incompetentie. "Ze verkopen ansichtkaarten van de hangende," begint hij op huiveringwekkende wijze. Het voelt alsof hij een portret schildert van een denkbeeldige maatschappelijke onderbuik, totdat je je realiseert dat het ongelooflijk scherpzinnig sociaal commentaar is, geraakt door een gezonde portie verbeeldingskracht en onderbroken door zijn kenmerkende mondharmonica. En het blijft vandaag klinken.

Hoe invloedrijk is de plaat eigenlijk? Schrijvers hebben betoogd dat de jaren zestig pas echt begonnen na de release. Dylans vermogen om folk met rock-'n-roll te trouwen, opende zowat de deur voor wat velen omschrijven als de grootste moderne vorm van popmuziek. Het werkte als een uitnodiging en luidde de gewaardeerde wil van Jimi Hendrix, Led Zeppelin, de Rolling Stones en de luidere, meer cerebrale versie van The Beatles in, om er maar een paar te noemen. Chuck Berry heeft dan misschien rock-'n-roll bedacht, maar Dylan liep gracieus door de versterkers met deze vitale LP. Het is een geluid dat vandaag de dag zo natuurlijk lijkt, maar velen oprecht verbijsterd heeft toen het werd uitgebracht.

Het komt in de muziek zelden voor dat de tekst en het geluid echte gelijken zijn. Dat is een andere eigenschap die deze plaat zo ongelooflijk speciaal maakt. Dylans scherpe handschrift wordt alleen geëvenaard door een volledig opgeladen partij bluesachtige folkrock.